Katharina Heyer – Mijn/Een plaats in de wereld

Er zijn mensen die in hun leven precies op de juiste plek staan. Ze lijken heel makkelijk hun doel te verwezenlijken. Zoals Katharina Heyer, die haar levenstaak in de bescherming van de walvissen en dolfijnen heeft gevonden. Sinds ze hen meer dan twintig jaar geleden in de Straat van Gibraltar heeft ontmoet, maakt ze alles ondergeschikt aan dit ene streefpunt.

Katharina Heyer op de boot

Was het een toeval – of was het een roeping – dat de 55-jarige Katharina Heyer op oudejaar 1997 naar het kleine stadje Tarifa aan de zuidpunt van Spanje deed reizen? Ze wilde bijkomen van haar zware job als succesvolle ontwerpster van sporttassen en het advies van een vriend opvolgen. De losse, terloops gezegde woorden „Daar moeten dolfijnen en zelfs orka’s zijn.” lieten haar geen rust. Al lang voelde ze zich als een wiel, dat vrij draait. Dus volgde ze de tip, zonder te weten waarom…

Wat Katharina Heyer op die dag ook naar Tarifa had geleid, de tocht op zee en de ontmoeting met dolfijnen en grienden zetten haar hele leven op zijn kop. Ze wilde nog maar één ding: meer weten over de dolfijnen en walvissen in de Straat van Gibraltar en hun bedreigde habitat beschermen.

Start

Reeds in april 1998 richtte Katharina Heyer in Zürich (Zwitserland) een stichting op voor de bescherming en voor het onderzoek van zeezoogdieren, genaamd firmmfoundation for information and research on marine mammals. Ze verkocht haar zaak en stortte zich vol enthousiasme in het avontuur.

Onder het motto „Alleen wat mensen kennen en liefhebben, zijn ze ook bereid om te beschermen.” wilde ze de brede bevolking sensibiliseren door de ontmoeting met dolfijnen in vrijheid. Respectvolle walvisobservatie, informatie en voorlichting, geruggensteund door wetenschappelijk onderzoek – zo luidde haar plan voor haar stichting ten gunste van de walvissen en dolfijnen in de Straat van Gibraltar. Alleen Spanje had op dat moment zes dolfinaria; drie andere waren gepland. In de druk bevaren Straat van Gibraltar waren de walvissen machteloos blootgesteld aan het lawaai en het drukke vrachtverkeer. Katharina zag de drukte en begon haar gevecht om de zeezoogdieren.

Turbulente jaren

Katharina Heyer op zee

Weldra vonden veel medestanders elkaar. Ze deelden haar ideeën en wilden Katharina bij de omzetting van haar visie steunen. Maar nu en dan schonk Katharina ook de verkeerde mensen haar vertrouwen. Haar plannen stuitten op nijd en afgunst en velen bejegenden de onverschrokken Zwitserse openlijk vijandig. Anderen legden haar herhaaldelijk een strobreed in de weg, in de hoop dat ze ooit de moed zou verliezen en opgeven. Katharina leek echter alleen maar te groeien ondanks de obstakels; geen nieuwe eisen of muggenzifterijen konden haar op de knie dwingen.

Ze wist niets af van boten of scheepvaart, maar door de jaren heen kon ze steeds grotere schepen verkrijgen, waarmee ze de mensen naar de dolfijnen in de open zee bracht. Wetenschappelijke onderzoeken waren haar vreemd, maar met de hulp van vaklui leerde ze snel waar ze moest op letten bij het waarnemen van de dieren en wat ze moest registreren.

Vijftien jaar lang vocht ze vergeefs om een dolfijnenopvangcentrum in Marokko te bouwen; ze werd bedrogen en moest haar droom opgeven. Toch krabbelde Katharina recht en ze concentreerde zich voortaan op de duurzaamheid van het werk van firmm.

Rustigere wateren

Niettegenstaande alle tegenslagen ontwikkelde firmm zich door al die jaren heen tot een stabiele organisatie wier werk internationaal steeds meer belangstelling en waardering kreeg. Vandaag maken ongeveer 30.000 mensen jaarlijks gebruik van haar aanbod voor respectvolle walvisobservatie en laten zich emotioneren.

Een goed op elkaar ingespeeld team rond Katharina verzekert de werking telkens van april tot oktober. Een geëngageerde stichtingsraad en veel help(st)ers bouwen het firmm-aanbod verder uit.

Katharina zelf staat nog altijd zoveel mogelijk dagelijks op het dak van een van haar schepen, om naar „haar” walvissen en dolfijnen te varen. Daar haalt ze kracht en is ze gelukkig. Oog in oog met de grienden, de spelende tuimelaars of rustende potvissen is ze: daar waar ze thuishoort, op haar plaats in de wereld.

Eredoctoraat ter erkenning van een levenswerk

In 2017 verleende de Universiteit van Bazel het eredoctoraat van de Faculteit Wijsbegeerte en Natuurwetenschappen aan Katharina Heyer. Een welverdiende erkenning voor het levenswerk van een vrouw dat blijft groeien en een krachtig en hoopvol signaal geeft aan de schijnbaar verloren strijd om de levende organismen in onze oceanen.

Wil u meer weten over Katharina's spannende avontuur

Katharina Heyer met Frank Baumann – Vernissage Herzenssache

Herzenssache – mein Leben mit den Walen und Delfinen in der Straße von Gibraltar vertelt het hele verhaal: van Katharina’s eerste ontmoeting met de dieren, het ontstaan van firmm tot heden.

Het enthousiasme en het doorzettingsvermogen van deze sterke vrouw – ondanks alle obstakels en tegenslagen – maken dit boek tot een inspiratiebron.

Meer informatie over het boek en bestelmogelijkheden