Zijn weersvoorspellingen echt betrouwbaar?
door Sonja Van Den Bossche
Tekst: Bash Sarmiento; Foto's: zie fotoverwijzing
Als het gaat over het weer, moeten we alleen wat meer vertrouwen stellen in wetenschappers, omdat zij werken aan manieren om weersvoorspellingen op zee te verbeteren, weerballonnen, satellieten en andere soorten meteorologische instrumenten en methodes. Voorlopig kunnen we onze kennis verruimen door deze wetenschap net iets beter te begrijpen.
Niets rond weersvoorspelling is eenvoudig. Meteorologen hebben hulpmiddelen, zoals computermodellen, om het weer te voorspellen. En hoewel de rekenkracht door de jaren heen aanzienlijk is vooruitgegaan door de snelle ontwikkeling van de technologie, vinden meteorologen het nog steeds uiterst moeilijk om het weer over een periode van een paar dagen nauwkeurig te voorspellen.
We kunnen van meteorologen niet verwachten om onmiddellijk of althans binnen een tijdspanne van 24 uur juist te zijn. Dat komt door deze drie factoren die hun capaciteit om het weer nauwkeurig te voorspellen, beperken:
- de hoeveelheid gegevens die momenteel beschikbaar zijn
- de hoeveelheid tijd die aan hen wordt gegeven om ze te analyseren
- de complexiteit van meteorologische verschijnselen
Om beter te begrijpen hoe ingewikkeld dit hele proces is, laten we een diepere kijk nemen in waar meteorologen hun informatie halen.
Voor het voorspellen van het weer heb je een enorm netwerk van gegevensverzameling nodig. Landweerstations, weerballonnen en weersatellieten maken allemaal deel uit van dit netwerk.
Gegevens van weerboeien op zee en schepen die op zee actief zijn, worden ook gebruikt door weersvoorspellers. Wanneer al deze bronnen worden samengevoegd, vormen ze een observatienetwerk van gegevens.
Al deze informatie van al deze bronnen wordt geïmporteerd in computers, die hierna worden gebruikt om computermodellen te maken. Deze computermodellen zijn wat meteorologen gebruiken om het weer te voorspellen.
De meeste weerstations liggen in en rond steden, omdat veel mensen in deze gebieden werken of wonen. Daardoor zijn de gegevens voor landelijke en maritieme gebieden vaak beperkt. Bovendien zijn weerstations gelegen buiten belangrijke luchthavens en steden misschien niet zo exact als die in dichter bevolkte locaties. Dit komt doordat landelijke weerstations schaarser zijn verspreid.
Voor deze streken worden satellietgegevens door meteorologen vaak gebruikt om enkele leemtes op te vullen. Bewolking en schommelingen in de hoeveelheid waterdamp in de atmosfeer zijn twee voorbeelden.
Weermodellen onderzoeken en voorspellen atmosferische processen en veranderingen met behulp van wiskundige vergelijkingen. Ze gebruiken een vereenvoudigde weergave van het grondoppervlak, gekend als een „grid”, dat lijkt op een topografische kaart of een wegenkaart.
Omdat mensen snel weersvoorspellingen willen ontvangen, moeten deze modellen vrij snel functioneren. Wanneer processen zoals deze vlug worden uitgevoerd, is er een compromis tussen snelheid en complexiteit. Hoe langer het duurt om het model te construeren, hoe meer vergelijkingen en procedures het bevat.
Juist hierom moeten we begrijpen dat weermodellen alleen maar voorstellingen en benaderingen van de werkelijkheid zijn. Ze houden geen rekening met alle variabelen en factoren die het weer kunnen beïnvloeden. Veel van deze variabelen die het weer beïnvloeden, worden nog steeds intens bestudeerd door wetenschappers.
Het zeer korte antwoord is ja en neen. Onthoud de vuistregel: een zevendaagse verwachting kan het weer ruwweg 80 % van de tijd betrouwbaar voorspellen, 90 % voor vijfdaagse verwachtingen. Anderzijds zijn 10-daagse of langere verwachtingen slechts ongeveer 50 % van de tijd correct.
Alleen daaraan kunnen we zien dat we verbeterd zijn in het voorspellen van het toekomstige weer. De nauwkeurigheid van een vijfdaagse verwachting nu is vergelijkbaar met die van een driedaagse verwachting 20 jaar geleden. Elk decennium verwerven we ongeveer de waarde van een dag aan vaardigheden op dit gebied.
De toekomst van de voorspellingen is afhankelijk van hoe ver we vooruitgang kunnen boeken met supercomputertechnologie. Met snellere supercomputers kunnen meteorologen modellen met hogere resoluties beheren en meer atmosferische processen weergeven, wat theoretisch de nauwkeurigheid van de voorspelling verbetert.
Fotoverwijzingen:
Foto 1: www.unsplash.com: Double exposure of Hurricane Ida approaching New Orleans on August 29, 2021.
Foto 2: www.pexels.com: Earth Planet
Foto 3: www.pexels.com: lightning and tornado hitting village