Voorstellen en adviezen - Een gast stelt vragen
door Sonja Van Den Bossche
Hallo, mijn naam is Daniela. Ik heb onder andere door ‘The Last Giants’ uw organisatie opgemerkt. Ik zou mijn deeltje willen bijdragen tot het verzet tegen deze onrechtvaardigheid. Ik ben een jonge vrouw, een verbruikster; ik heb nog nooit echt nagedacht over de herkomst van de producten of levensmiddelen, cosmetica of kleding, die ik koop en al helemaal niet over de manier waarop ze hierheen komen. Ik moet helaas ook toegeven dat ik veel, veel meer bezit, dan nodig is. Omdat ik me ondertussen meer over het thema zorgen heb gemaakt, veel artikels heb gelezen en documentaires heb bekeken, zijn mijn houding en visie sterk veranderd.
Ik, als consument, kan helpen door over te schakelen op alternatieve producten, bepaalde fabrikanten te weigeren, ook door me er gewoon van te onthouden en me meer te informeren over de manieren van transport en de productie. Maar dít daadwerkelijk vinden, valt me zwaar. Mijn vraag aan u luidt: kunt u mij iets aanbevelen – een boek, documentaire, website, … om het even wat – waar in een uitvoerige lijst opgenomen is vanwaar en hoe de producten naar hier komen? Of welke fabrikanten hier leveren en hoe en wat? Of misschien welke producenten uw project ondersteunden? Ik wil geen deel van het probleem zijn, maar een deel van de oplossing.
Ik geloof dat we door ons aankoopgedrag iets kunnen bereiken en we eindelijk zouden moeten inzien dat mensen en machines in staat zijn om massaal te produceren en alles binnen een paar dagen overal naartoe te voeren, ongeacht de gevolgen. Wij vernietigen, schaden en trekken „voordeel” uit de natuur, die daarvoor toch helemaal niet is bedoeld. De echte betekenis is weggeroofd. We hebben niet het recht om alles op deze planeet voor ons op te eisen en het leven uit te roeien, en dát voor dingen en luxe die we helemaal niet nodig hebben. Jammer genoeg zijn we dat gewend, opgegroeid in een wereld die zo goed als alleen nog door en voor ons werd gecreëerd en voorbestemd.
Ik hoop dat u mij antwoordt en mij meer informatie kan geven.
Met vriendelijke groeten, Daniela
*******
Tekst : Brigitte , medewerkster van firmm
Beste Daniela,
Allereerst veel dank, omdat u zich zorgen maakt over het welzijn van onze planeet en om uw verzoek aan ons te richten. We zouden graag van deze gelegenheid gebruik willen maken om u impulsen en suggesties te geven en tegelijkertijd ook onze lezers aan te zetten ons te attenderen op meningen, ideeën en mogelijkheden, die ertoe bijdragen om voorzichtiger, duurzamer en met respect voor andere levende wezens en het milieu te consumeren, of ze met ons te delen. Daarom nodigen we u, waarde lezers, ook uit om ons aanbevelingen voor boeken, documentatie en internetpagina’s door te sturen, opdat zoveel mogelijk mensen dit artikel zouden kunnen gebruiken en we elkaar helpen om de weg te vinden in deze consumptiejungle.
De moeilijkheden beginnen al bij het traceren van de herkomst van levensmiddelen in de rekken van onze supermarkten. Wordt het land van herkomst nog vermeld bij groenten en fruit, zoals bij vlees en eieren, dan ziet het er bij verwerkte producten helemaal anders uit. Anders geformuleerd: bij producten die van verschillende bestanddelen werden gemaakt, bestaat er geen herkomstaanduidingsplicht. Wie iets voor het milieu wil doen, moet daarom op de eerste plaats overwegen welke voedingsmiddelen worden gekocht. Optimaal in de winkel zouden direct leverbare, lokaal geteelde, plantaardige levensmiddelen zijn, die biologisch werden geproduceerd. Het is ook belangrijk om te letten op welk fruit en welke groenten op het moment seizoensgebonden zijn. Op het internet staan verschillende landspecifieke seizoenskalenders, waarop je kan nakijken welke producten op welk tijdstip worden gekweekt.
Hetzelfde geldt voor vleesverbruik. Indien nodig, moeten we erop letten dat we vlees kopen, dat afkomstig is van dieren, die met aandacht voor dierenwelzijn worden gehouden. In de bio-industrie worden essentiële basisbehoeften van de dieren volkomen genegeerd en wordt hun bewegingsvrijheid sterk beperkt. Om de dieren ondanks een ongeschikt onderkomen productief te houden, is een herhaalde routinedosis antibioticum onvermijdelijk geworden, wat ook risico’s voor de gezondheid van de mens meebrengt. Runderen worden gevoed met een voor hen onnatuurlijk dieet bestaande uit soja, graan en ander zogenaamd krachtvoer, zodat ze veel melk geven voor de ene en snel veel vlees ontwikkelen voor de andere. Op vrachtwagens lijden ze onder angst, verwondingen, extreme temperaturen, onvoldoende voedsel- en watertoevoer en gebrek aan veterinaire verzorging. Er wacht de mannelijke kalveren van de melkkoeien een vreselijk noodlot: ze worden gefokt voor de „productie” van kalfsvlees en daarom meteen of slechts weinige dagen na de geboorte bij hun moeders weggerukt, wat altijd traumatisch is voor de sociale en gevoelige dieren. Er is veel informatie over het onwaardig houden van dieren bij PeTA:
Als de totale transportkilometers van aangekochte voedingsmiddelen tot nul zouden worden gereduceerd, zou dit het klimaat minder ontlasten, dan als één vleeseter telkens één dag per week naar plantaardige producten zou overschakelen. Of zelfs meer, omdat milieuvervuiling ook sterk samenhangt met vleesconsumptie. Bovendien gaat de productie van rundvlees en zuivelproducten gepaard met bijzonder hoge C02-uitstoot, aangezien runderen en melkkoeien een vrij slechte voedselconversie (=de hoeveelheid voedsel die een dier moet eten om 1 kilo in lichaamsgewicht toe te nemen) vertonen en daarom moeten zeer veel voedingsmiddelen worden verbouwd voor hun teelt en voeding. Ons vleesverbruik en het daarvoor vereiste gebruik van soja in de dierenvoeding zijn cruciaal voor de grootte van onze voetafdrukken op de emissie van broeikasgassen en het wereldwijde landgebruik. In feite schaadt onze voeding het klimaat meer dan het verkeer. Conclusie: minder vlees eten helpt de wereld door verminderde broeikasgasuitstoten.
-> http://www.wwf.de/fileadmin/fm-wwf/Publikationen-PDF/Meat_eats_land.pdf
Het voor de hand liggende vervolgonderwerp is de melkproductie: koeien geven, net als alle zoogdieren, alleen dán melk, als zij nakomelingen ter wereld hebben gebracht. Maar melkkoeien worden niet beschouwd als levende wezens, wier behoeften tellen of die lijken op menselijke behoeften, maar als melkproducenten. Vanaf het tweede levensjaar begint voor de koeien de doorlopende zwangerschap. Ze worden jaarlijks kunstmatig bevrucht en zijn bijna ononderbroken zwanger, opdat ze aan één stuk door melk zouden kunnen geven. Hier kunnen we overwegen om op plantaardige „melkvervangers” terug te vallen. Er zijn ondertussen veel lekkere, zelfs gezondere alternatieven voor melk: amandel-, hazelnoot-, rijst- of haverdrink.
-> https://www.consumentenbond.nl/dieet/melkvervangers
Bij het kopen van eieren is het belangrijk om te letten op de letters en cijfercode. Het eerste nummer is hier bijzonder belangrijk: 0 = biologische eieren, 1 = eieren afkomstig van kippen met vrije uitloop, 2 = scharreleieren en 3 = eieren afkomstig van kippen uit verrijkte kooien of legbatterijen. Daarna geeft de code van twee letters informatie over de herkomst van de eieren: zo staat DE voor Duitsland, AT voor Oostenrijk, NL voor Nederland, ES voor Spanje, enz. De rest van de nummercode informeert ons uit welk legbedrijf het ei komt.
Heeft u foto’s en films van verrijkte kooien gezien, dan stopt u zeker met de aankoop van eieren met de nummers 2 en 3 en neemt u eieren met 0 en 1. Ze zijn wel duurder, maar garanderen dat het met de dieren beter gaat. Hoewel we natuurlijk ook hier moeten toegeven dat kippen met vrije uitloop soms een tijdelijk beperkte vrije uitloop hebben en zijn blootgesteld aan dezelfde omstandigheden in de kooi dan in de pluimveehouderij op de grond, wat echter niet kan worden vergeleken met het onwaardige houden van kippen in kooien. De volgende websites bieden een informatieve samenvatting:
-> https://albertschweitzerfoundation.org/campaigns/ending-use-battery-cages
-> https://www.peta.org/issues/animals-used-for-food/factory-farming/chickens/egg-industry/
Bij het kopen van hygiënische producten blijken reeds de volgende moeilijkheden, als we ons met weinig invloed op het milieu en zonder dierenmishandeling willen verzorgen. Waarom moet een dier lijden, omdat wij ons met lippenstift, nagellak, enz. willen opsmukken? Op het internet staan enkele lijsten, waarin we kunnen nagaan of het favoriete merk proeven met dieren uitvoert.
-> http://www.leapingbunny.org/guide/brands
Ook moeten de ingrediënten van cosmetische producten zorgvuldig worden gelezen. Ongelooflijk wat daar allemaal inzit. Vaak vindt men petroleumproducten in lippenstiften en hydraterende crèmes, het kankerverwekkende formaldehyde of microplastics in tandpasta’s of peeling producten.
Microplastics zijn voor ons als stichting die de zee beschermt, bijzonder slecht, omdat deze kleine deeltjes rechtstreeks in de oceaan terechtkomen door lozing. Daarom is het noodzakelijk om ook hier te letten op de ingrediënten, wat soms echter niet zo gemakkelijk is voor de niet-chemicus. Hier zijn enkele afkortingen voor de meest voorkomende ingrediënten:
Polyethyleen PE
Polypropyleen PP
Polyethyleenterefthalaat PET
Nylon-12 Nylon-12
Nylon-6 Nylon-6
Polyurethaan PUR
Acrylates Copolymer AC
Acrylates Crosspolymer ACS
Polyacrylaat PA
Polymethylmethacrylaat PMMA
Polystyreen PS
Andere interessante campagnes rond dit thema, maar alleen in het Engels zijn de volgende:
-> http://www.beatthemicrobead.org/
-> https://www.plasticsoupfoundation.org/en/
Ook hier geldt: beter een beroep doen op natuurlijke cosmetica zonder dierproeven.
Het artikel over doordacht, duurzaam winkelen, zou nog veel, veel langer kunnen zijn. We hopen, Daniela, enkele suggesties te hebben gegeven en kijken met veel plezier uit naar feedback.
Bronnen:
-> http://www.swissveg.ch/transport
-> http://www.sagneinzumilch.de/produktion.php
-> https://www.zentrum-der-gesundheit.de/klimakiller-fleischesser-ia.html