Septemberspektakel: elf dagen potviswaarnemingen
door Sonja Van Den Bossche
Tekst: Lucy Hahner, Foto's: firmm
Hij is de grootste tandwalvis ter wereld: de potvis. Met een grootte van maximaal 18 meter en een gewicht van 50 ton zorgt hij voor groot enthousiasme bij elke waarneming. Deze septembermaand creëerden de reuzen ons in totaal elf dagen op rij talrijke geluksmomenten. Van 20 tot en met 30 september lieten de potvissen zich meermaals per dag aan ons zien.
Aan zijn schuine blaaswolk kunnen we de potvis al van verre herkennen
Regelmatig vertoeven potvissen vooral in de lente in de Straat van Gibraltar. Daarom was de verrassing groot, toen we op vrijdag 20 september ver weg een blaaswolk met hellingsgraad 45° konden zien: het moest om een potvis gaan. Hun S-vormige spuitgat bevindt zich asymmetrisch aan de linkerkant van de schedel, waardoor de schuine blaaswolk typisch is voor hen.
Nu werden we erop geattendeerd dat we ons moesten vasthouden: onze kapitein versnelde en we voeren in de richting van de walvis. Iedereen stond vol verwachting bij de reling en keek nieuwsgierig in de vaarrichting.
Viervoudig geluk: niet slechts één, maar vier potvissen tegelijk
„Kijk: nog drie blaaswolken! We hebben in totaal vier potvissen op één uur!” riep Katharina uitgelaten door de microfoon. We geloofden onze ogen niet. Zelden ontmoeten we groepen potvissen in de Straat van Gibraltar; doorgaans lijken ze alleen te reizen. Zelfs voor de ontmoeting met één enkele potvis heb je al een tikje geluk nodig. En dat in september – wat een kippenvelmoment! Terwijl kort tevoren nog ontelbare „Ohs” en „Ahs” te horen waren en iedereen opgewonden door elkaar praatte, werd het plotseling stil. Ondertussen waren we ter hoogte van de 18 meter lange dieren. Ze lagen stil aan het wateroppervlak en vulden hun bloed met zuurstof. Met regelmatige tussenpozen konden we hun geblaas horen en hun kalmte werd op ons overgebracht.
Het rustmoment duurde een paar minuten voort. De stilte werd doorbroken door de opeenvolgende, indrukwekkende duiken van de vier reuzen. Als de potvis begint te duiken, tilt hij zijn staartvin uit het water en glijdt vervolgens verticaal tot een diepte van 3.000 meter.
Nog tien dagen vol geluksmomenten: de potvissen bleven in totaal elf dagen in de Straat
De 50 ton zware tandwalvissen zorgden evengoed voor kippenvel in de volgende tien dagen – zowel onder de gasten als bij ons in het team.
Zo’n unieke tijd wilden onze firmm-medewerkers eveneens niet missen en ze sloten zich aan bij de bezoekers. Samen vaarden we naar de Straat van Gibraltar en keken benieuwd uit naar een schuine blaaswolk. We hoefden niet al te lang te kijken: nauwelijks hadden we de haven verlaten of we konden de eerste zien – vlak vóór de kust van Tarifa. Ook op deze dag was de potvis niet alleen. In totaal lagen er zeven walvissen aan het wateroppervlak. Hoe dichterbij we kwamen, hoe duidelijker het werd: we zouden niet slechts één soort tegenkomen. Grote tuimelaars alsook grienden hadden zich bij de potvissen gevoegd. Wat een adembenemende ervaring! Zeven schuine blaaswolken, die afwisselend naar omhoog bliezen, omringd door springende dolfijnen en een grindwalvisfamilie – we waren allemaal sprakeloos.
Sinds 1 oktober kregen we nog individuele waarnemingen van potvissen. De uitzonderlijke ontmoetingen van groepen potvissen in september zullen nog lang in onze herinnering blijven.