Een orkaspektakel
door Sonja Van Den Bossche
Tekst: Lusia Berghoff, Foto’s: firmm
Op 13.07.2013 zag onze stichting voor de eerste keer dit jaar de orka’s weer in de Straat van Gibraltar. Op zoek naar een zeer bijzondere delicatesse, de rode tonijn, komen de orka’s gewoonlijk in het begin van de zomer ter plaatse, om de van de Middellandse Zee naar de Atlantische Oceaan trekkende rode tonijn op te wachten. Maar niet alleen de orka’s zijn geïnteresseerd in deze grote vis: ook de Marokkaanse vissers varen in hun kleine bootjes traditiegetrouw uit, om met lange lijnen op deze vis te hengelen. Zo hebben de orka’s geleerd om hun energie te sparen voor de jacht en tussen de vissersboten rond te zwemmen, om hier en daar een tonijn van de vislijn te gappen. Omdat dit fenomeen onze zeebiologen en de deskundigen van de stichting welbekend is, worden juist deze vissers opgezocht, om deze indrukwekkende dieren te vinden.
Nu had ik het grote geluk om maar één dag na de orka’s in Tarifa aan te komen, om mijn twee maanden durend vrijwilligerschap bij de stichting firmm te beginnen. Al op mijn tweede tocht was het dan al zover. Toen we met onze boot, de firmm Spirit, in de namiddag van 16 juli de haven verlieten, voorspelden het mooie weer en de frisse wind een buitengewone tocht. Na slechts korte tijd bij de zoektocht naar de orka’s vertraagde de vaart plotseling. Katharina Heyer, die als deskundige – en oprichtster van de stichting – vanaf het bovenste gedeelte van de boot uitkeek naar walvissen en dolfijnen, kondigde door de luidspreker de waarneming van een vinvis aan. Aanvankelijk konden de gasten de walvis niet vinden, maar door de precieze plaatsbepaling van het dier, kon iedereen uiteindelijk de enorme rug uit het water zien glijden.
Deze elegante reus zou me op deze dag voor de eerste keer met stomheid slaan. Hoewel niet ongewoon in de Straat van Gibraltar, zijn deze snelle zwemmers – en tegelijkertijd de tweede grootste walvis van de oceanen – zeldzaam om te zien. Eenmaal onder water, kan het gebeuren, dat het spoor bijster is en de vinvis ver van de boot weg weer bovenkomt. Maar we hadden geluk. Nadat we op gepaste afstand en met een langzaam lopende motor de vinvis enige tijd konden gadeslaan, namen we eindelijk afscheid, om de vinvis rustig verder te laten trekken en onze zoektocht naar de orka’s te hervatten. Hoewel we op deze dag nauwelijks Marokkaanse vissers zagen, ontdekte Katharina tenslotte een groep orka’s relatief dicht bij onze boot. We zetten koers naar de dieren, stopten uiteindelijk om hen niet te storen en dreven in vrijloop op het heldere water, om de fascinerende zwart-witte dolfijnen te bewonderen.
Ik was eens te meer sprakeloos en het was alsof het op- en onderduiken van deze bekoorlijke jagers me had gehypnotiseerd. Verbazingwekkend naderden de geïnteresseerde dieren de boot. De orka’s leken zich niet verstoord te voelen en dus konden we ons ruim op de boot verspreiden en naar alle kanten over het water kijken. De orka’s, waaronder ook enkele jongere dieren, begonnen te spelen en steeds weer rond en onder de boot te duiken. Het was een echt orkaspektakel.
De gasten en ook ik, die net als ik mee op de firmm Spirit waren, konden heel mooie en indrukwekkende foto’s van de ronddartelende orka’s nemen. Zo brachten we wat tijd met hen door, tot ze uiteindelijk besloten om verder te trekken. Om de dieren te laten begaan, besloot onze specialiste, Katharina, dat ook wij ons op weg moesten begeven, om naar de haven terug te keren. Na deze prachtige en bijzondere waarnemingen waren alle aanwezigen aan boord blij en tevreden. En ik genoot van de tocht en het uitzicht op de blauwe zee met het Noord-Afrikaanse Marokko in de rug, Tarifa langzaam, maar zeker naderend. Aangekomen in de haven, verlieten we met nieuwe ervaringen en – voor mij persoonlijk – met nog meer respect voor de dieren de boot.