Een heerlijke kustwandeling (Tarifa - Torre de Guadalmesí)
door Sonja Van Den Bossche
Tekst en foto’s: SONJA VAN DEN BOSSCHE, vrijwilligster voor firmm - Juni 2015
Omdat ik niet het geluk had op mijn vrije dag op de boot te zijn, omdat hij al uitverkocht was, besloot ik te gaan wandelen langs de Middellandse Zeekust. Dit geologisch en historisch interessante deel van Tarifa had me reeds geïntrigeerd sinds mijn wandeling langs de rotskust met Jörn (firmms zeebioloog), de deelnemers aan de walvisobservatiecursus en de andere vrijwilligers de week ervoor.
De kustwandeling van Tarifa naar de toren van Guadalmesí begint bij het kasteel van Guzmán de Goede. Eeuwenlang heeft het gediend voor het vervoer van vee en haar pad „ La Colada de la Costa” neemt je mee naar het oosten, in de richting van Algeciras, door het Nationale Park van de Straat. Ik schatte dat het me ca. 4 uur zou kosten om deze afstand van ongeveer 20 km heen en terug af te leggen, dus vertrok ik vroeg in de namiddag.
Ik liep over een houten brug over een drooggevallen rivier en voorbij bloemenvelden, flysch-abrasieplatforms en steile rotswanden, bunkers en ruïnes, enzovoort. Aan de andere kant van de zee imponeerde de enorme Mozesberg, één van de twee zuilen van Hercules (de andere is de Rots van Gibraltar) me onophoudelijk. Op de heuvels grazende koeien, ezels, geiten en schapen en enkele vogels waren één van de weinige levende wezens, die ik ontmoette op mijn weg door dit verlaten, maar gevarieerde en soms spectaculaire landschap, gedurende miljoenen jaren gevormd door de rijke geschiedenis van Andalusië, de sterke winden („levante” en „poniente”), die door de Straat van Gibraltar waaien en de erosie van de golven op de klippen.
Naar de kust kijkend, bewonderde ik vaak de flysch-abrasieplatforms. Dit zijn half ondergelopen, rotsachtige oppervlakten in de getijdenzone, veroorzaakt door de botsing van twee tektonische platen, de Euraziatische Plaat en de Afrikaanse Plaat, die hier samenkomen en ongelijkmatige erosiebestendigheid van materialen, een zachter (klei) en een harder (zandsteen).
In de kliffen op verticale wanden met weinig begroeiing bevinden zich merkwaardige holtes – herinnerend aan „wespennesten” – met 2-3 cm doorsnede door wind- en zoutwatererosie.
De 498 bunkers en andere constructies in deze regio werden gebouwd na de Spaanse Burgeroorlog tijdens het bewind van Franco in de vorige eeuw, om de integriteit van de grenzen tussen Conil de la Frontera en de rivier de Guardiaro, vooral in de buurt van Gibraltar, te bewaken, verdedigen en beschermen.
De ongeveer 15 m hoge toren van Guadalmesí is het eindpunt van de wandeling. Hij werd gebouwd in 1588 onder de heerschappij van Filips II van Spanje in de monding van de rivier Guadalmesí, waar de vijand, de Berbers, water placht te halen, want dit was de enige rivier met water in de zomer. De missie van de toren was dus watervoorziening onmogelijk te maken voor vijandige schepen tussen Tarifa en Algeciras of het enig mogelijke watervoorzieningspunt het hele jaar te verdedigen. Op die manier werden de oorspronkelijke bewoners gewaarschuwd voor de aanwezigheid van vijanden. Rond de toren van Guadalmesí staan er een aantal verwoeste huizen, waarschijnlijk bezet door een militair detachement. Een andere functie van de toren was om te waken over de passage door de Straat door contact te houden met de toren „Torre de Fraille" en Isla de las Palomas.
Verder is „Guadalmesí" Arabisch voor „rivier van de vrouwen”. De legende doet de ronde dat de inboorlingen hun vrouwen verborgen in de buurt van de bron van de rivier Guadalmesí in Sierra Luna, om te voorkomen dat ze ontvoerd werden door de zeepiraten en verkocht werden als slaven aan de andere kant van de Straat van Gibraltar.
In de omgeving van deze toren is er ook een vogelobservatorium. In het voorjaar en in de herfst kunnen we hier allerlei soorten zweefvogels, zoals arenden, ooievaars, gieren, sperwers, zwarte wouwen, wespendieven, grauwe kiekendieven, kleine torenvalken, enz. de Straat zien oversteken met behulp van stijgende luchtstromen in plaats van te vliegen door met hun vleugels te klapperen… En de vogeluitkijkpost levert een adembenemend uitzicht op de 842 m hoge Mozesberg in Marokko op, daar de afstand tussen Afrika en Spanje hier het kleinst is, slechts 14,4 km.
Op de lange terugweg hoorde ik plotseling het getoeter van een veerboot en ik voelde me heel erg opgelucht: dit was Tarifa. Weer thuis!
Na een vermoeiende namiddag had de Straat van Gibraltar, een mythologische en magische plek, waar twee continenten – Europa en Afrika – en twee zeeën – de Middellandse Zee en de Atlantische Oceaan – elkaar ontmoeten, me veel plezier gegeven. En het deed me beseffen dat je je niet alleen één kan voelen met de prachtige dolfijnen en walvissen op zee, maar ook met dit uniek geschenk van de natuur op het land.
Informatiebronnen:
Spaans
1) http://www.rutasyfotos.com/2010/07/de-tarifa-la-torre-de-guadalmesi-por-la.html
2) http://pavostrotones.blogspot.com.es/2010/09/torre-de-guadalmesi.html
3) http://senderismocarlosypetra.blogspot.com.es/2013/09/sendero-colada-de-la-costa-tarifa.html
4) https://campogibraltar.wordpress.com/2011/08/25/torre-del-guadalmesi-un-rinconcito-escondido-mirando-al-estrecho/
5) http://www.euskadiz.com/la-magia-del-flysch-el-parque-natural-del-estrecho/
6) http://es.wikipedia.org/wiki/Torre_de_Guadalmes%C3%AD
7) http://mirinconmisitio.blogspot.com.es/2012/06/km90-torre-guadalmesi.html (vogels)
Engels
8) http://www.todotarifa.com/en/blog/naturaleza/127-un-paseo-por-la-costa-este-del-estrecho-de-gibraltar.html?hitcount=0
Kaart
9) https://dcaminata.wordpress.com/2011/07/13/de-pelayo-a-tarifa-2/