Bezoek aan het schildpaddencentrum

door Sonja Van Den Bossche

Tekst: Juliana Klein; Foto's: Sebastian Kanzler

Afgelopen weekend reden we naar Algeciras om een bezoek te brengen aan het daar gevestigde schildpaddenopvangcentrum van de staat („Centro del Gestión del Medio Marino Andaluz“). In dit centrum worden gewonde schildpadden, die op het strand zijn aangespoeld of in het water worden gevonden, door de dierenarts Carolina Fernández Maldonado en haar team verzorgd en daarna weer vrijgelaten.

Binnenkort weer fit genoeg voor de vrijheid Nieuwsgierige blik naar de bezoekers 

„Klanten” heeft het centrum verbazingwekkend veel – dit jaar werden in een tijdspanne van drie maanden zowat 100 zeeschildpadden behandeld. Dit hangt samen met een parasitaire infectie, die zich enorm heeft verspreid dit jaar. Kleine rankpootkreeften hechten zich vast aan de huid van de vinnen en de hals, aan het rugpantser en de buikschaal van de schildpad, reizen met haar mee en kunnen zich zo voeden door middel van filtratie. Daarbij berokkenen ze echter ook schade aan het weefsel van de schildpad. Bovendien kan de toename van deze dieren tot bacteriële en schimmelinfecties leiden.

Operatiezaal van het schildpaddencentrum Zwaar gewonde schildpad na de behandeling 

Bij de schildpadden gaat het om de onechte karetschildpad (Caretta caretta), één van de nog slechts zeven soorten zeeschidpadden wereldwijd. Ze is te vinden in bijna alle gematigde en subtropische zeeën. Stropers maken intensief jacht op de dieren, hun neststranden worden verstoord en elk jaar worden vele slachtoffer van sleepnetten, de visserij als bijvangst en het eten van plastic. Allemaal redenen waarom ze ondertussen door de IUCN op de lijst van met uitsterven bedreigde soorten is gezet. De onechte karetschildpad heeft een heel grote kop met uiterst krachtige kaken, waarmee ze gemakkelijk kreeften en zee-egels kan verbrijzelen. Op haar menu staan evenwel ook kwallen, koppotigen en zeegras. 

Een bek om kreeften te kraken 

Tijdens het nestseizoen komen de wijfjes ‘s nachts naar de stranden en ze leggen in één seizoen tot 4 nesten telkens met 70-120 eieren. Na ongeveer 55 dagen komen de kleintjes uit en ze kruipen vlug naar de zee, want al op weg daarheen wachten een paar roofdieren. Slechts één op 1.000 uitgekomen jongen bereikt de geslachtsrijpheid vanaf de leeftijd van meer dan 20-30 jaar!

Een schildpad, die naar het centrum werd gebracht, raakte in een deel van een oud visnet verstrikt. Röntgenfoto’s toonden hoe zwaar het dier was gewond aan de staart. Daarom werd haar hele staart geamputeerd. Nu zwemt de schildpad kerngezond in haar kleine bassin en ze kan binnenkort weer vrijgelaten worden. Of deze schildpad ooit nakomelingen zal verwekken, is onzeker, maar met de operatie kon het leven van minstens één individu gered worden. 

Röntgenfoto van een schildpad Zelfs met drie vinnen goede toekomstmogelijkheden 

Momenteel wordt een groot bassin gebouwd, zodat de dieren die enige tijd in het centrum moesten blijven, vóór hun vrijlating door krachtig zwemmen weer wat spiermassa kunnen opbouwen. Voorzien is weliswaar ook, dat er ooit andere gewonde dieren zoals bijv. dolfijnen kunnen worden behandeld.

In het centrum bekommert men zich niet alleen om gewonde dieren. Er is ook een ander interessant project: schildpaddeneieren van de Kaapverdische eilanden worden begraven op de stranden van het natuurpark „Cabo de Gata” in Almería. Zodra de kleintjes uitkomen, worden ze naar het station gebracht en daar gedurende ongeveer 9 maanden grootgebracht om de overlevingskansen te vergroten. Volgende zomer, als ze in goede gezondheid verkeren, worden de schildpadden op dezelfde stranden opnieuw uitgezet, in de hoop dat de volwassen dieren terugkeren naar deze stranden om te nestelen. Want de onechte karetschildpad vertoont een hoge graad van filopatrie, dat wil zeggen dat de vrouwtjes naar hun geboortestrand terugkeren, om zelf eieren te leggen. Tot nu toe werden 920 schildpadden op de stranden in Almería losgelaten in de Middellandse Zee – of deze methode succesvol is, zal echter pas over een paar jaar blijken. 

Onechte karetschildpad (Caretta caretta) 

Ook onze twee gewonde beschermelingen, die de bemanning van firmm tijdens twee tochten in mei en juli uit het water heeft gehaald, werden toevertrouwd aan de dierenarts Carolina en haar team in Algeciras. De eerste stierf helaas na korte tijd aan haar zware verwondingen in de kaak. De andere schildpad, door ons liefdevol „Dolores” genoemd, plonst ondertussen weer (hopelijk gezond) in de zee rond.

V.l.n.r. biologe Juliana Klein en dierenarts van het centrum Carolina Fernandez Maldonado 

Ga terug