Avondtrip - Wat gebeurt er, als walvissen met ons willen communiceren?

door Sonja Van Den Bossche

Tekst en foto's: Thomas Brückmann

Het was de laatste trip van de dag en er waren nog lege plaatsen vrij op de boot. Alle meevarende gasten konden zo gemakkelijk op de eerste rij dicht bij de reling staan.

 

Grote tuimelaars op doortocht School grote tuimelaars

 

Het duurde niet lang tot de eerste grote tuimelaars ons al ontmoetten. Nieuwsgierig geworden door ons langzaam naderen met de boot, werden sommige dieren actief en kwamen bij het bovenkomen om adem te halen verder uit het water dan voordien, of beter gezegd voerden kleine sprongen uit, om een beeld van ons en de hele situatie boven water te krijgen. We volgden de tuimelaars gedurende een korte tijd. Daar ze wellicht juist op doortocht waren door de Straat van Gibraltar, vervolgden ze verder hun weg.

Ook wij zetten onze tocht met de firmm Spirit verder en voeren naar de Marokkaanse kust. Kort daarna – zoals zo vaak – kwamen we ook op deze tour bij een grotere school grindwalvissen, die we al vanaf een paar honderd meter goed aan hun rugvinnen konden herkennen. De kapitein zette koers parallel met de dieren, om ze niet te storen en hen te signaleren dat er geen gevaar uitgaat van onze boot. Daarnaast hebben alle bezoekers van de kant van het schip zo een optimaal uitzicht op de dieren.

Plotseling zagen we hoe twee volwassen grienden hun richting wijzigden, zich van de groep losmaakten en direct naar ons koers zetten. Ze zwommen recht naar onze boot toe. Kort vóór het bereiken van het schip gingen ze op duiktocht en kwamen aan de andere kant van de boot weer naar boven.

 

Grindwalvis nadert onze boot Grindwalvis nadert onze bootGriend op duiktocht ... langs de boot

 

Steeds weer keken ze vanuit het water en bleven uiteindelijk heel rustig in het water vóór de boeg van het schip net aan het wateroppervlak liggen. Alle gasten waren enthousiast, want de dieren waren nu grijpbaar. 

 

De grienden waren bijna grijpbaar De grienden waren bijna grijpbaar

 

Tot onze grote verrassing hoorden we plots hoe de twee grienden met een hoge frequentie begonnen te fluiten, beter gezegd te janken, wat op het eerste moment als een zacht piepen kon worden gehoord. Veel bezoekers kregen kippenvel. We waren net getuige van de manier waarop een andere diersoort spontaan probeert met ons mondeling contact op te nemen, met ons te communiceren. Net als grindwalvissen zich onderling verstaanbaar maken, poogden ze nu met ons te spreken, in de hen gegeven vorm van stemuitdrukking.

Deze situatie duurde slechts een paar luttele minuten. Voor ons leek de tijd echter net stil te blijven staan. Aan boord heersten gespannen rust en grote verbazing. Allen staarden met wijd open ogen over de reling heen naar de twee grienden, die zich vlak bij de boot bevonden.

Toen de boot door een paar hogere golven lichtjes naar de kant werd gedreven, gingen beide grindwalvissen weer langzaam op duiktocht en lieten een steeds grotere afstand tot de boot ontstaan, tot ze dan uiteindelijk omkeerden en weer aansluiting zochten bij de rest van hun school. 

 

De grindwalvissen zwemmen weer langzaam weg De grindwalvissen zwemmen weer langzaam weg

 

Nog heel zweverig door deze buitengewone situatie beseften we langzaam dat we net getuige konden zijn van een zeer speciaal moment. Wanneer beleven we in het wild weleens een situatie zoals deze, dat een intelligent, wild dier in contact kon komen met een ander intelligent schepsel, met ons, mensen?

Bij het onderzoek van het communicatiesysteem van grote tuimelaars zijn wetenschappers er ondertussen in geslaagd om met behulp van speciale spraakanalysesoftware en met gebruik van kunstmatige intelligentie de mondelinge communicatie van de dolfijnen te ontraadselen, om ze te begrijpen en eventueel ook onmiddellijk te kunnen antwoorden. De eerste resultaten van deze inspanningen verwachten we al binnen enkele jaren.

Voor de zoölogie zou dit overeenkomen met een kwantumsprong in kennis, die dan zeker ook veel ethische vragen zal oproepen. Een discussie over persoonsrechten voor dolfijnen en algemeen voor alle cetaceeën en ook apen wordt reeds controversieel bediscussieerd. Dit zou tot gevolg hebben dat deze dieren juridisch niet meer als een „zaak” kunnen worden beschouwd, maar als een persoon, met recht op vrijheid en op behoud van zijn eigen leven – jacht en gevangenschap en bezit zouden daardoor tegelijkertijd verboden en strafbaar zijn gesteld.

De firmm Spirit vervolgde na deze belevenis langzaam zijn weg en kwam na in totaal meer dan 2 uur weer in de haven van Tarifa aan. Een trip, die iedereen zeker nog lang in herinnering zal blijven, kwam ten einde. 

 

De haveningang van Tarifa met het standbeeld  El Sagrado Corazon de Jesus

Ga terug